Các loại men vi sinh (probiotics) đều hiệu quả cao trong phòng ngừa trẻ bị rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy khi dùng kháng sinh ?
Câu trả lời là SAI !
Men vi sinh (probiotics) là chế phẩm có chứa vi sinh vật có lợi cho đường ruột, cải thiện hệ vi khuẩn đường ruột và có lợi cho sức khỏe nên các sản phẩm thực phẩm chức năng hay thuốc thường nêu tác dụng: Cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ giảm rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng, các triệu chứng như tiểu chảy, táo bón, tiêu chảy, đầy bụng, biếng ăn, chậm hấp thu…
Như vậy, dựa vào tác dụng và cơ chế tác dụng thì tất cả các loại men vi sinh đều có tác dụng phòng ngừa trẻ bị rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy khi dùng kháng sinh, nhưng chúng có hiệu quả rất khác nhau: có loại hiệu quả cao, có loại hiệu quả thấp.
Vậy men vi sinh (probiotics) loại nào giúp trẻ phòng ngừa hiệu quả tiêu chảy khi sử dụng kháng sinh ?
Y học dựa vào bằng chứng là một khái niệm không còn xa lạ với các cán bộ y tế, nói đơn giản là nền y học được xây dựng dựa trên nền tảng khoa học, được Bộ Y tế và các cơ quan chuyên môn về y tế khuyến khích áp dụng và phát triển nhằm nâng cao tính chính xác và chất lượng chăm sóc của ngành y tế.
Chứng cứ lâm sàng về hiệu quả của probiotics [1]
Hướng dẫn về probiotics của tổ chức tiêu hoá toàn cầu (World Gastroenterology Organisation) sử dụng hệ thống phân loại mức độ chứng cứ 2011 (2011 levels of evidence) của Oxford Center for Evidence- Based Medicine để đánh giá mức độ chứng cứ của probiotics: [2]
Mức độ chứng cứ | Loại nghiên cứu |
1 | Có tổng quan hệ thống (systematic review) các RCT hoặc các RCT lớn |
2 | Có nghiên cứu ngẫu nhiên hoặc nghiên cứu quan sát có kết quả rất tốt |
3 | Có nghiên cứu đoàn hệ hoặc theo dõi không có đối chứng |
4 | Có nghiên cứu case-study, case-control studies, or historically controlled studies |
5 | Các lập luận dựa trên cơ chế |
Mức độ chứng cứ 1 có độ tin cậy cao nhất và thấp dần tới mức độ chứng cứ 5 có độ tin cậy thấp nhất.
Dưới đây là chứng cứ y học về men vi sinh có hiệu quả cao được chứng minh phòng ngừa tiêu chảy liên quan đến kháng sinh.
Chủng vi khuẩn | Liều | Mức độ chứng cứ | Khuyến cáo khác |
LGG | 1–2*10^10CFU | 1 | Được khuyến cáo bởi ESPGHAN |
250–500 mg | 1 | Được khuyến cáo bởi ESPGHAN |
Theo chứng cứ y học và được khuyến cáo bởi Tổ chức tiêu hoá toàn cầu (World Gastroenterology Organisation), Hội tiêu hóa, gan và dinh dưỡng nhi khoa châu Âu (ESPGHAN) , chỉ có 02 chủng men vi sinh (probiotics) được khuyến cáo trong điều trị dự phòng tiêu chảy liên quan đến kháng sinh:
👉 S. Boulardii với liều hàng ngày 250- 500 mg (tương đương: 0,5- 1* 10^10CFU) hoặc
👉 LGG với liều hàng ngày 1–2*10^10CFU.
Các sản phẩm là thực phẩm chức năng, bảo vệ sức khoẻ và thuốc nếu không có chứa một trong hai thành phần trên (Saccharomyces boulardii hoặc LGG) và hàm lượng đủ theo khuyến cáo thì rất khó có thể đạt hiệu quả cao trong phòng ngừa tiêu chảy khi dùng kháng sinh (tiêu chảy liên quan tới kháng sinh).
Tài liệu tham khảo:
Comments